Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte

door Skip

16 September 2016

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte

Films die zich afspelen ten tijde van de Middeleeuwen en de Renaissance hebben sprookjesachtige scènes vol elegantie. De werkelijkheid is echter veel "smeriger" dan dat wij denken. Met "smerig" verwijzen we naar de persoonlijke hygiëne, of het gebrek daaraan toen.

Het begon allemaal met de val van het Romeinse Rijk en met de opkomst van het Christendom; de persoonlijke verzorging werd toen gaandeweg steeds minder in de loop van de Middeleeuwen... iets ondenkbaars voor de mens van nu, maar toen was dit iets dat mensen in alle lagen van de bevolking deden in die tijd.

Bronnen en afbeeldingen: themaskedlady| Marcianox | historiabiografias.com | Fishki.net

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 1

De oude Romeinen hadden een positieve houding ten opzichte van persoonlijke verzorging, sterker nog, ze zagen het als een gewoonte waar je niet zonder kon, een recht en een plicht van elke burger, los van elke rang of stand. Maar na de val van het Romeinse Rijk veranderde de situatie drastisch in de eeuwen die volgden...

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 2

Het waren de Christenen die wilden breken met de gebruiken en gewoonten van de Romeinen, e verklaarden persoonlijke verzorging een luxe die zou aanzetten zondigen. Daarom werd het verboden.

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 3

Het absurde idee dat water, en zeker warm water, het lichaam zwak zou maken en zou daarom gevoeliger zijn voor ongezonde omgevingen en ziekten. Sterker nog, er waren er die dachten dat een laagje vuil op de huid de poriën afsloot en zo een gezonde functie had, want het hield bacillen en bacteriën buiten. 

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 4

Moeders werden aangeraden hun kinderen niet al te vaak in bad te doen, want anders zouden ze verzwakken. Maar door deze aanpak kon je makkelijk besmet raken als je een snee of een wondje had. Hiermee is gelijk een van de factoren die bijdroegen aan de hoge kindersterfte verklaard.

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 5

De geur van stank was gemeengoed voor zowel armen als rijken.

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 6

Koningin Isabella van Castilië, vroom katholiek, ging er prat op zich slechts twee keer in haar leven te hebben gewassen: na haar geboort en de dag voor haar huwelijk. Van een vrouw die zich vaker waste, werd gedacht dat ze zichzelf niet al te serieus nam.

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 7

In de loop der tijd werd er in de medische wereld vooruitgang geboekt, van de ontdekkingen die op het slagveld werden gedaan, konden artsen leren. Bij het oplappen van de soldaten viel het hen op dat ze eerder stierven aan infecties dan aan de schade die belangrijke organen hadden opgelopen. Pas vanaf de 19e eeuw werden antibacteriële middelen en het gebruik van steriele instrumenten en verband, algemener.  

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 8

Een overgroot deel van de huwelijken werd in juni gesloten, nadat het jaarlijkse bad was genomen in mei. Zo was de stankgeur die het koppel samen produceerde nog te verdragen. Om de stank te verhullen werd er vaak een corset gedragen en hingen er bosjes bloemen in de koetsen. 

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 9

De hygiëne in de steden kende men niet. Er waren geen verzamelpunten voor afvalwater, geen riolering, geen sanitaire faciliteiten en geen afvoermogelijkheden. Stedelingen gooiden alles dat er aan uitwerpselen en onwenselijkheden werd geproduceerd in huis, gewoon uit het raam. 

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 10

In de zomer was de situatie niet te harden en woedden er pest- en griepepidemieën. Het sterftecijfer was heel hoog. 

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 11

Des te groter en voller de stad, des te meer er de pest woedde. Londen en Parijs waren de smerigste steden ter wereld.

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 12

De geur die hing op de openbare plekken is wel voor te stellen. In de kerk werd er bijvoorbeeld wierrook om de onverdraagbare stank van de mensenmeute te verhullen.

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 13

In de 17e eeuw raakte het dragen van pruiken in de mode. Ze werden getooid met echt haar, dat was geknipt van een dode of voor geld door iemand was afgestaan. Aangezien de haren nooit werden gewassen, kon het gebeuren dat je een pruik vol met ongedierte kocht.

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 14

Een andere bondgenoot in de oorlog tegen stank waren parfums, vooral gedragen door mensen in de klassen die beter af waren.

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 15

Het werd vooral een gewoonte onder de aristocraten om parfums cadeau te doen aan vrouwen of minnaressen.

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 16

Je kunt het je makkelijk voorstellen: de mengelmoes van geuren die de combinatie van lichaamsgeur en parfum opleverde was hoe dan ook meer dan je kon verdragen.

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 17

Aan het eind van de 19e eeuw hadden de meeste huizen in Europa stromend water en werd de hygiëne in de steden, de praktijk van zichzelf wassen had zich meer verspreid dan voorheen. Er waren waterleidingen, riolen, beerputten en afvalplaatsen.

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 18

Door de ontdekking van vaccins en door het steriliseren van instrumenten konden er nieuwe ontdekkingen worden gedaan. De gewoonte om jezelf te verzorgen en te wassen verspreidde zich.

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 19

Vrouwen werd afgeraden om hun delen te wassen omdat dit verband hield met onvruchtbaarheid.

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 20

Aan het eind van de 18e eeuw kwamen de eerste deodoranten op de markt.

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 21

Vrouwen waren de grootste promoters van hygiëne en bijna elke reclame was gericht op hen.

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 22

Jezelf wassen maakte je gezonder.

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 23

Het sterftecijfer nam af, zowel bij kinderen als volwassenen.

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 24

Wij vinden het een interessante constatering te zien dat oude beschavingen niet zo smerig waren. Integendeel, er is genoeg bewijs van hun strenge hygiënisch stramienen. 

Nog Niet Zo Lang Geleden Hadden Arme En Rijke Mensen Een Verschrikkelijke Gewoonte - 25

Eenmaal aangekomen bij ons tijdperk, waarin de cosmetica het lichaam voortdurend, bijna teveel in de schijnwerpers zet, is het wel de moeite om bij dit punt aan te komen waard geweest.