De Pauwenklok Is Het Enige Nog Werkende Voorbeeld Van Robotica Uit De 17e Eeuw
Als je in Sint-Petersburg bent geweest dan heb je vast en zeker een bezoekje gebracht aan de Hermitage, het prestigieuze museum. Deze plek herbergt de meest waardevolle kunstcollecties ter wereld, die bezoekers de magie van het verleden laat beleven. Het gebouw op zich is een kunstwerk. Het was onderdeel van het keizerlijk vastgoed dat meer dan twee eeuwen plaats bood aan de tsaren van de Romanov-familie.
Binnen in de Hermitage is het enige voorbeeld van robotica uit de 17e eeuw te vinden dat tot op de dag van vandaag niet is veranderd. Het gaat om een klok met een ongelooflijke hoeveelheid aan details. De hoofdrolspelers zijn 3 vogels: één pauw, een uil en een haan. De klok is op zich betoverend, maar heb je hem ooit werkend gezien op een woensdag om 19.00 uur precies?
Het valt niet te meten hoe mooi deze mechaniek is. Er is een pauw, een uil en een haan op afgebeeld, vogels die een grote betekenis hebben in de kunstgeschiedenis.
De uil wordt geassocieerd met duisternis van de nacht, de haan met de zon en licht en de pauw met wedergeboorte. Samen vertegenwoordigen ze het voortdurend cyclus van dag en nacht. Alledrie zitten ze op een oude eik.
De klok springt eens per week aan, precies op elke woensdag om 19.00 uur.
Precies op tijd begint elk week het schouwspel. De uil draait met zijn kop van rechts naar links, opent en sluit zijn oogleden terwijl hij met zijn poot het geluid begeleidt dat de bellen boven de kooi maken.
Vervolgens komt de pauw in beweging. Het draait zijn lijf om zijn gouden sierveren vol trots te tonen aan de toeschouwers
De pauw keert daarna weer terug naar zijn beginpositie door zijn opvallende staart te bewegen. De haan sluit de vogeldans af met zijn gekraai, waarmee het einde van de nacht is beklonken en de dag begint.
James Cox, een beroemd Engels klokkenmaker kreeg deze opdracht in 1777 van Grigori Potemkin. Het was een cadeau voor keizerin Katerina II van Rusland.
Een bijzonder feit over de oorsprong van dit buitengewone mechaniek: eigenlijk is het afkomstig van een oudere klok waarop slangen stonden afgebeeld.
De ambachtsman Cox beleefde een periode waar hij krapper bij kas zat. Hij besloot de bestaande klok te hergebruiken om er een te maken van keizerlijk niveau.
Dankzij het idee om een oude klok opnieuw te gebruiken kon hij binnen korte tijd een buitengewoon kunstwerk afleveren aan het tsarenhuis.
De interne mechanieken van de klok zijn nooit aangepast en is vandaag het enige automatiseringsvoorbeeld uit de 17e eeuw.
