Nieuwe ontdekking zorgt voor een revolutie in de geschiedenis van water op de maan, dankzij de studie van een oude meteoriet
Hoeveel weten we eigenlijk over de maan? Hoewel de omgeving wordt gedefinieerd als droog en dor, is de aanwezigheid van water in het verleden een aspect dat nog moet worden opgehelderd en dat door een nieuwe ontdekking eindelijk is opgelost.
Apatiet gevonden in een maanmeteoriet: het bevat water
Tara Hayden
Ruimteafval kan ons veel vertellen over waar het vandaan komt. In dit geval hebben we het over de maan en de uitzonderlijke ontdekking van kosmochemicus en postdoctoraal onderzoeker Tara Hayden: ze is erin geslaagd om de geschiedenis van water op de maan, onze dorre satelliet, te reconstrueren. Tijdens haar promotie aan de Open Universiteit in Engeland was Hayden een meteoriet van onze satelliet aan het analyseren toen ze apatiet ontdekte, een mineraal dat water bevat. Tot nu toe was dit nog nooit gevonden in een monster van de vroege maankorst.
Dit werpt een nieuw licht op de tot nu toe bekende geschiedenis van de maan: volgens de bevindingen kan er vier miljard jaar geleden veel meer water in de korst van de satelliet zijn geweest dan eerder werd aangenomen. Planetair geoloog Gordon Osinski, Haydens collega aan de afdeling Aardwetenschappen van de Western University, zei: “De ontdekking van apatiet in de oerkorst van de Maan is ongelooflijk opwindend, omdat we nu eindelijk kunnen beginnen met het reconstrueren van deze onbekende fase in de geschiedenis van de maan.
De vroege maankorst bevatte veel meer water dan we dachten
nature astronomy
Meteorieten die door de Apollo-missies naar de aarde werden gebracht, bleken arm aan vluchtige stabiele isotopen te zijn, waardoor onderzoekers geloofden dat de maan volledig onvruchtbaar was. Deze nieuwe ontdekking haalt echter het tot nu toe geaccepteerde idee over de eerste levensfase van de satelliet, die zo'n 4,5 miljard jaar teruggaat, onderuit. Apatiet wordt in werkelijkheid aangetroffen in bijna alle maangesteenten, behalve twee: glazen kralen, waarvan de grote hoeveelheid water in 2008 werd ontdekt door Alberto Saal, en ijzerhoudende anorthosieten. Deze laatste dateren echter uit de eerste levenscyclus van de maan en werden gevormd uit de oceaan van maanmagma: de meteoriet die Hayden bestudeerde is er daar één van.
De ontdekking van het mineraal in een gesteente uit dit maanstadium maakt het voor het eerst mogelijk om de vroege periode van onze satelliet en de daaropvolgende evolutie te bestuderen. Haydens supervisor, Mahesh Anand, zei dat "het onthullen van de vorming rond 4,5 miljard jaar geleden belangrijk is voor het verbeteren van ons begrip van de oorsprong van water in het zonnestelsel". Deze ontdekking komt op een ongelooflijk goed moment, want in 2024 zullen een aantal maanmissies specifiek op zoek gaan naar water op de maan: VIPER, de eerste robotmaanrover, staat op het punt te vertrekken om de aanwezigheid van ijs op de zuidpool van de maan te ontdekken (NASA geeft je trouwens de kans om je naam voor 15 maart naar de maan te sturen!) Hoewel de regoliet droog lijkt te zijn, weten we nog steeds niet alles over het waterige verleden van onze satelliet.
Aankomende missies van Artemis zullen nieuwe maanmonsters verzamelen
Pixabay
NASA's Artemis II-waarnemingsmissie zal vervolgens in september 2025 vier astronauten langs de satelliet sturen, gevolgd door de Artemis III-missie met een nieuwe menselijke landing op de maan, meer dan een halve eeuw later. De aanwezigheid van apatiet, het meest voorkomende fosfaat, in het oude maansteenmonster onthult dus dat de oerkorst veel meer water bevatte dan eerder werd aangenomen. "We ontdekten dat de oerkorst van de maan rijker was aan water dan we verwachtten, en het is vluchtig," legt Hayden uit. "De stabiele isotopen onthullen een nog complexer verhaal dan we al wisten. Nu de nieuwe fase van maanonderzoek begint, ben ik benieuwd wat we van de verborgen kant van de maan zullen leren."
De kennis van de geschiedenis van water op de maan die de Apollo-monsters opleveren, is beperkt tot 5% van het gehele maanoppervlak. "Ik had het geluk dat de meteoriet niet alleen van de maan kwam, maar verrassend genoeg ook een chemische samenstelling had die zo belangrijk is voor ons begrip van maanmineralen die water bevatten. Totdat we meer monsters krijgen tijdens de volgende Artemis-missies, zullen de enige andere monsters van het oppervlak die we hebben meteorieten zijn."
Het wachten is nu op de volgende maanmissies, die waardevolle nieuwe informatie zullen verzamelen over de watergeschiedenis van onze mysterieuze maan.
