Brillen met blauwlichtfilters: werken ze echt?
Iedereen die nog nooit problemen met het gezichtsvermogen heeft gehad, heeft misschien nog nooit van de term “blauw licht” gehoord. Met de wijdverbreide verspreiding van computers, smartphones en soortgelijke apparaten wordt er echter veel vaker gesproken over brillen met anti-blauwlichtfilters. In theorie is het een bepaald filter waarmee je het blauwe licht van heldere schermen kunt beperken en vermoeide ogen kunt voorkomen. Maar is deze bril echt noodzakelijk? Laten we eens kijken wat de echte gevolgen van blauw licht zijn voor onze gezondheid, en hoe we deze kunnen beperken, met of zonder speciale bril.
Wat is het blauwe licht dat computers en smartphones uitzenden?
Blauw licht is straling die binnen het zichtbare deel van het elektromagnetische spectrum valt en een golflengte heeft tussen 400 en 495 nanometer. Dit is licht waaraan we overdag worden blootgesteld, maar in kleinere hoeveelheden dan wanneer we naar het scherm van een computer of smartphone staren. Naast de zon wordt er namelijk ook blauw licht uitgezonden door apparaten met heldere schermen, die ook negatieve gevolgen kunnen hebben voor onze gezondheid. Hierdoor ontstaat de behoefte aan bijzondere filters, zoals aanwezig in brillen met anti-blauwlicht.
Is blauw licht slecht?
Door veel tijd achter een scherm door te brengen, is het mogelijk om het zogenaamde computer vision-syndroom te ervaren. De kenmerken zijn visuele vermoeidheid, droge ogen, hoofdpijn en vermoeidheid. Het syndroom wordt veroorzaakt door langdurig gebruik van de oogspieren en komt in theorie overeen met wat we voelen als we urenlang lezen.
Blauw licht speelt een rol bij deze vermoeidheid, hoewel nog niet helemaal duidelijk is wat het is. De invloed van blauw licht op de slaapkwaliteit is zekerder. Hoe vaak brengen we minuten of uren door voor onze smartphone als we gaan slapen? Hier verstoort het blauwe licht dat door het apparaat wordt uitgezonden ons circadiaan ritme en beïnvloedt het het slaap-waakritme. De meest voorkomende gevolgen zijn moeilijk in slaap vallen of een slechte slaapkwaliteit.
Zijn brillen die blauw licht blokkeren effectief?
Gezien de toenemende mate van vermoeidheid als gevolg van dagenlang achter een scherm doorbrengen, is het essentieel om naar effectieve en niet-invasieve oplossingen te zoeken. Vanuit dit oogpunt worden brillen met anti-blauwlicht steeds vaker gebruikt, waarmee je de schadelijke straling van schermen kunt filteren. Deze brillen bieden extra bescherming tegen blauw licht en UV-stralen, maar er is geen wetenschappelijk bewijs voor de effectiviteit ervan.
Een overzicht van 17 verschillende onderzoeken uitgevoerd tussen 2009 en 2021, gepubliceerd in de Cochrane Database of Systematic Reviews, spreekt erover. Volgens onderzoekers lijkt een bril die blauw licht blokkeert geen enkel effect te hebben op het voorkomen van vermoeidheidsklachten vergeleken met een traditionele bril. Het zou dus een publiciteitsstunt zijn: ze beschermen tegen blauwe lichtstraling, maar hebben weinig tot geen positief effect. Om meer te weten te komen, zijn andere onderzoeken nodig die de langetermijneffecten kunnen analyseren.
Jezelf op een natuurlijke manier tegen blauw licht beschermen: is dat mogelijk?
Naast het gebruik van een anti blauwlichtbril zijn er, rekening houdend met de zojuist gemaakte overwegingen, ook andere, meer natuurlijke methoden om je gezichtsvermogen tegen blauw licht te beschermen. Dit zijn de belangrijkste:
• wilde bosbessen, rijk aan anthocyanen die kunnen bijdragen aan de gezondheid van de ogen;
• omega-3-vetzuren en vitamine A;
• melatonine en valeriaan, die de slaapkwaliteit helpen verbeteren.
De belangrijkste methode is echter altijd om de tijd die je achter de computer of smartphone doorbrengt in evenwicht te brengen, regelmatig pauze te nemen en de helderheid van het scherm aan te passen.
